Ouderlijk gezag en voogdij omvat het recht en de plicht voor een kind te zorgen en het op te voeden. Het gezag over een kind kunt u van rechtswege krijgen, door een aantekening te maken in het gezagsregister of door een rechterlijke uitspraak. Voogdij is gezag dat door een persoon wordt uitgeoefend die niet de ouder is.
Als er sprake is van een huwelijk en een kind tijdens het huwelijk wordt geboren, dan zijn de ouders automatisch gezamenlijk belast met het ouderlijk gezag. Bij ongehuwden is dat niet het geval. Er zal in dat geval een aantekening in het gezagsregister gemaakt moeten worden. Hier is toestemming van de moeder voor nodig.
Bent u getrouwd of heeft u een geregistreerd partnerschap en heeft u met uw partner een kind? Dan hoeft u uw kind niet te erkennen en niet het gezag aan te vragen. De gehuwde of geregistreerde partners worden namelijk van rechtswege na de geboorte van het kind de juridische ouders. Bovendien hebben zij automatisch het gezamenlijk ouderlijk gezag over het kind. Dat is ook het geval als een kind voor het huwelijk of het geregistreerd partnerschap wordt geboren en het kind is erkend. Door de huwelijksvoltrekking krijgen de ouders automatisch het gezamenlijk gezag.
Na een scheiding blijft u samen verantwoordelijk voor de kinderen. Het is van belang afspraken met elkaar te maken over de verdeling van de zorg over en de kosten van de kinderen. De afspraken kunnen worden neergelegd in een ouderschapsplan. Deze afspraken kunt u maken onder begeleiding van een deskundig mediator. Als u er samen niet aan uit komt, kan u uw geschil via een gespecialiseerde familierecht advocaat voorleggen aan de rechter.
Bent u niet getrouwd of is er geen geregistreerd partnerschap? In dat geval is alleen de moeder waaruit het kind wordt geboren de juridisch ouder en heeft de moeder alleen het ouderlijk gezag over het kind. De vader moet in dat geval eerst het kind erkennen.
Hoe erken ik mijn kind? Recht op omgang
Na erkenning kunt u samen met de moeder via het digitaal loket van de rechtspraak het gezamenlijk ouderlijk gezag aanvragen over uw kind. De moeder moet dus instemmen met de aanvraag tot gezamenlijk ouderlijk gezag. Na beoordeling van de voorwaarden wordt er een aantekening in het Centraal Gezagsregister gemaakt. Vanaf dat moment draagt u gezamenlijk het ouderlijk gezag over uw kind. Op deze wijze het gezamenlijk ouderlijk gezag aanvragen kost niets.
Als de moeder geen toestemming voor het gezamenlijk gezag geeft, kan het gezamenlijk gezag niet via het digitaal loket van de rechtspraak geregeld worden. Als de vader toch het ouderlijk gezag over het kind wilt, moet er een verzoek daartoe worden ingediend bij de rechtbank. De rechter kan namelijk het gezamenlijk ouderlijk gezag vaststellen. Dit verzoek moet via een advocaat worden ingediend.
Uitgangspunt is het gezamenlijk gezag van ouders. Alleen in uitzonderlijke situaties wordt het gezamenlijk gezag niet toegekend.
Het gezag van een ouder eindigt automatisch als het kind 18 jaar wordt. Het is ook mogelijk dat door een rechterlijke beslissing het gezag van een ouder eerder eindigt.
Het uitgangspunt is het gezamenlijk ouderlijk gezag van ouders over een minderjarig kind. Als ouders in een grote strijd zitten en er is geen zicht op verbetering, kan een ouder aan de rechter vragen het eenhoofdig ouderlijk gezag aan één van de ouders toe te kennen. De rechter zal het verzoek alleen bij hoge uitzondering inwilligen, als dat in het belang van het kind echt nodig is.
Beëindiging van het gezag kan een rechter ook uitspreken als kinderbeschermingsmaatregel. Dat heet de gezagsbeëindigende maatregel. De rechter beëindigt het gezag van de ouder(s) als het kind ernstig in de ontwikkeling wordt bedreigd en “de ouders niet in staat zijn om de verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind te dragen”.
Voogdij is gezag dat niet door de ouders wordt uitgeoefend, maar door iemand anders. Als ouders niet (meer) in staat zijn om het gezag uit te oefenen, zal er een voogd worden benoemd.
Als de ouders het gezag niet meer kunnen uitvoeren door overlijden, krijgt het kind een voogd. Deze voogd kan al eerder door de ouders zijn aangewezen. U kunt een voogd aanwijzen via een testament of in het gezagsregister. Hebben de ouders geen voogd aangewezen? Dan kiest de rechter een voogd. Hij kijkt daarbij altijd eerst naar het belang van het kind. U kunt een voogd aanwijzen via de site van de rechtspraak.
Als de kinderrechter het gezag van een ouder over een kind beëindigt middels de gezagsbeëindigende maatregel, krijgt een jeugdzorginstantie of een pleegouder het gezag over het kind. Zij oefenen in dat geval de voogdij over het kind uit. Het kind wordt opgevoed in een pleeggezin of in een instantie. Pleegouders kunnen de voogdij over een pleegkind verzoeken aan de rechtbank als zij het pleegkind langer dan een jaar in hun gezin verzorgen en opvoeden.
Voor juridisch advies of bijstand in een juridische procedure over gezag en voogdij kunt u uiteraard bij Ab advocaten terecht.
Wij houden van openheid en helderheid; kwaliteit voor een betere prijs. U heeft bij ons de mogelijkheid om uw dossier op basis van een vaste prijsafspraak te laten behandelen. Door te kiezen voor een vaste prijs voor de behandeling van uw zaak, weet u op voorhand met welke kosten u rekening moet houden. U kunt uiteraard ook kiezen voor mijn scherpe uurtarief.
Zaken omtrent gezag zijn ook goed op te lossen onder begeleiding van een mediator. Hiermee kunt u een strijd over uw kind vermijden en samen tot een oplossing komen waarbij het belang van uw kind centraal staat.