Ouderverstoting wat te doen?

Wat is ouderverstoting?

Ouderverstoting wordt ook wel oudervervreemding of Parental Alienation Syndrome (PAS) genoemd. Bij het ontstaan van ouderverstoting spelen twee factoren een rol:

1. De ene ouder beïnvloedt het kind bewust of onbewust met negatieve informatie of emoties over de andere ouder. In erge gevallen gaat het om hersenspoeling. Het kan echter ook om subtiele, regelmatige vormen van beïnvloeding gaan.
2. Het kind gaat na verloop van tijd steeds sterker afwijzend gedrag vertonen tegenover de andere ouder, terwijl er voor de scheiding een normale, goede ouder-kind band met deze ouder was. Het kind gaat zelf geloven dat de andere ouder slecht is. Het contact tussen het kind en de andere ouder komt in een negatieve spiraal terecht of wordt verbroken.

Ouderverstoting is een moeilijk te herkennen vorm van emotionele kindermishandeling. Ouderverstoting kan vergaande gevolgen hebben voor de psychische ontwikkeling van een kind.

Meer over omgang Meer over gezag

Herken ouderverstoting

Het meest kenmerkende van ouderverstoting is dat het kind de ouder afwijst zonder gegronde, aanwijsbare reden. Er is geen heftige of bijzondere gebeurtenis dat het sterk afwijzende gedrag van het kind kan rechtvaardigen. Het kind had voorheen een goede band met deze ouder. De ouder is welwillend en functioneert als normale, goede ouder.

Ouderverstoting is verder bijvoorbeeld te herkennen aan de volgende gedragingen:

• De ene ouder spreekt zich negatief uit over de andere ouder en ziet deze ouder niet als gelijkwaardig. De tekortkomingen van deze andere ouder worden overdreven. De ene ouder uit beschuldigingen over de andere ouder .
• De ene ouder heeft een bepalende en controlerende houding. Er worden excuses gehanteerd om het kind niet naar de andere ouder te laten gaan. Het kind wordt bijvoorbeeld vaak ‘ziek’ gemeld of er wordt aangegeven dat het kind zelf niet wil. Of er worden voor het kind leuke afspraken gepland in de tijd dat het kind bij de andere ouder zou zijn en dit wordt aan het kind als keuze voorgelegd. De ene ouder zoekt veelvuldig contact met het kind als het bij de andere ouder is om ’te horen hoe het gaat’.
• De ene ouder wijst op uitingen of gedrag van het kind of de rol van de andere ouder ter rechtvaardiging van het afwijzen van de andere ouder. Er wordt door de ene ouder geen inzicht getoond in de eigen verantwoordelijkheid of rol hierin.
• Het kind uit zich negatief over de andere ouder, zonder dat het gebaseerd is op eigen ervaringen met deze ouder. Het kind noemt futiliteiten als reden waarom hij of zij geen contact met de andere ouder wil. Of het kind vertelt verhalen die niet kloppen. Het kind kan geen positieve herinneringen vertellen over de andere ouder.

Ouderverstoting, wat te doen?

Verschillende niveaus van ouderverstoting

In een milde vorm is de ouderverstoting relatief oppervlakkig. Er is wel omgang tussen het kind en de andere ouder, maar het kind wordt op een lichte, soms onbewuste, manier negatief beïnvloed door de ene ouder over de andere ouder. Er is geen sprake van gelijkwaardig ouderschap.

In de matige variant wordt het kind meegetrokken in de negatieve emoties van de ene ouder over de andere ouder. Het kind is kritisch en geregeld negatief over deze andere ouder of diens handelen. Dit gaat ten koste van het contact tussen het kind en deze andere ouder. Het kind laat weinig of geen genegenheid zien naar de andere ouder en is teruggetrokken in het contact.

In de meest ernstige vorm van ouderverstoting is er géén contact tussen het kind en de ouder. Het kind is door de ene ouder zodanig beïnvloed dat hij/zij denkt dat de andere ouder niet om hem/haar geeft. Ook kan het kind denken dat deze ouder verantwoordelijk is voor de dingen die niet goed gaan of dat hij/zij onveilig is bij deze ouder. Het kind is vijandelijk tegenover de andere ouder.

Hulpverlening of naar de rechter

Het is afhankelijk van de vorm en het stadium van de ouderverstoting c.q. oudervervreemding wat u het beste kunt ondernemen.

In de milde en matige variant is een goede voorlichting voor beide ouders (psycho-educatie) en gesprekken tussen ouders onder begeleiding van een professional aan te raden. De ouders moeten inzicht krijgen in wat voor gevolg het heeft voor de ontwikkeling van hun kind. Bovendien is het van belang dat ouders elkaar als gelijkwaardig gaan zien en er goede afspraken worden gemaakt over de omgang en de uitoefening van het gezag. U kunt zich hiervoor wenden tot de jeugdprofessional via de gemeente, bijvoorbeeld bij het Wijkteam, Centrum voor Jeugd en Gezin of Maatschappelijk Werk. Of u kunt samen een mediator benaderen voor het opstellen van een ouderschapsplan.

Op zoek naar een mediator? Samen een ouderschapsplan maken

In de ernstige vorm van ouderverstoting is er géén contact meer tussen het kind en de ouder. Het is van belang dat dit contact zo snel mogelijk hersteld wordt. Tijdsverloop werkt namelijk ouderverstoting in de hand. De emotionele afstand tussen het kind en de ouder wordt namelijk vergroot, wat verdere vervreemding tot gevolg heeft. Volg het stappenplan bij het stopzetten van de omgang:

Naar Stappenplan bij stopzetten omgang

Belangrijk: onderneem actie!

Het is belangrijk dat u spoedig actie onderneemt als uw omgangsregeling met uw kind stop is gezet. Wacht niet te lang, want dat veroorzaakt een afstand tussen u en de kinderen. Dit werkt ouderverstoting in de hand. Dat is niet in het belang van uw kind.

Als er een te lange periode geen omgang is geweest tussen ouder en kind, bestaat het risico dat de omgang eerst opgebouwd moet worden. Er vindt dan eerst voor een kort moment omgang plaats. De tijd wordt dan stapsgewijs uitgebreid. Er is ook het risico dat de omgang eerst begeleid plaats moet vinden. Bij ieder omgangsmoment is er dan een hulpverlener aanwezig. In bepaalde gevallen vindt de omgang zelfs niet thuis plaats, maar bij de betreffende hulpverleningsinstantie. In deze gevallen duurt het veel langer voordat er weer gewoon omgang tussen ouder en kind thuis plaatsvindt. Bovendien komt de focus dan ten onrechte te liggen op ongeregeldheden in de ouder-kind band, terwijl bij ouderverstoting de focus moet liggen op de rol en verantwoordelijkheid van de ouders. Probeer dit te voorkomen door spoedig actie te ondernemen als de omgang is stopgezet en niet teveel tijd te laten verlopen.

Tenslotte moet altijd het belang van het kind in het oog worden gehouden. Kinderen zijn niet gebaat bij confrontaties met ruzies tussen hun ouders. Zorg ervoor dat u de rustige, stabiele ouder blijft, die begrip toont wat er in uw kind omgaat en in welke situatie uw kind zich bevindt. Waak bij iedere stap over het belang van uw kind.

Advocaat tegen ouderverstoting

Onze advocaten zijn gespecialiseerd om het recht op omgang met kind te waarborgen. Neem tijdig contact met ons op als de omgangsregeling tussen u en uw kind is stop gezet.

Neem contact op! Onze advocaten

Kosten advocaat

Wij houden van openheid en helderheid; kwaliteit voor een betere prijs. U heeft bij ons de mogelijkheid om uw zaak op basis van een vaste prijsafspraak te laten behandelen. Door te kiezen voor een vaste prijs voor de behandeling van uw zaak, weet u op voorhand met welke kosten u rekening moet houden. Voor een spoedprocedure als een kort geding maken wij met u een Vaste Prijsafspraak op maat. U kunt uiteraard ook kiezen voor ons scherpe uurtarief.

Meer over Vaste Prijsafspraak Wat is het uurtarief?

Dit artikel is geschreven door:
mr. R.A.H. (Renske) Vullings